O afea ma o fea e maua ai le maneta

O le maneta e le o se tagata na faia, ae o se mea faanatura maneta. Na maua e tagata Eleni anamua ma Saina se ma'a fa'alenatura i le natura

Ua ta'ua o le "maneta". O lea ituaiga ma'a e mafai ona mitiia fa'amaneta ni fasi u'amea ma fa'asino i le itu lava e tasi pe a uma ona sasau fa'afuase'i. Na fa'aaoga e tagata folau anamua le maneta e fai ma latou tapasa muamua e ta'u mai ai le itu i le sami. O le mea muamua e maua ma fa'aogaina maneta e tatau ona Saina, o lona uiga, o le faia o le "tapasa" ma maneta o se tasi lea o mea sili e fa a Saina.

I le vaitaimi o Taua, ua fa'aputuina e tuaa Saina le tele o le malamalama i lenei tulaga o le maneta. Pe a su'esu'eina le u'amea, e masani ona latou maua le magnetite, o lona uiga, magnetite (e masani ona faia i le ferric oxide). O nei mea na maua na faamaumauina i aso ua leva. O nei suʻesuʻega na faʻamauina muamua i Guanzi: "o mea o loʻo i ai maneta i luga o le mauga, o loʻo i ai auro ma kopa i lalo."

Ina ua mavae le faitau afe o tausaga o atinae, ua avea maneta ma mea mamana i lo tatou olaga. E ala i le tuufaatasia o alloys eseese, e mafai ona ausia le aafiaga tutusa e pei o le maneta, ma e mafai foi ona faaleleia le malosi mageta. O maneta na faia e le tagata na aliali mai i le seneturi lona 18, ae o le faagasologa o le faia o mea maneta malolosi sa telegese seia oo i le gaosiga o le maneta.Alnicoi le 1920s. Mulimuli ane,Ferrite mea manetana faia ma gaosia i le 1950s ma se maneta o le lalolagi e le masani ai (e aofia ai le Neodymium ma Samarium Cobalt) na gaosia i le 1970s. E oʻo mai i le taimi nei, ua vave ona atiaʻe le tekinolosi faʻamaneta, ma o mea faʻamalosi malosi e faʻateleina ai vaega.